Nadmierne przeciążenia, niezdrowy tryb życia czy nieodpowiednia aktywność fizyczna powodują, że coraz więcej osób boryka się z problemami stawowymi. Bolące kolana, nadwyrężony nadgarstek czy sztywność karku utrudniają codzienne funkcjonowanie. Dlaczego pojawiają się problemy, jak wygląda proces leczenia i co pomoże zmniejszyć ból stawów?
Stawy — jak powstaje ruch?
Spacerowanie, bieganie, siadanie czy wstawanie — bez stawów wykonywanie tak podstawowych czynności nie byłoby możliwe. Poruszanie się to efekt wspólnej pracy układu mięśniowego, kostnego i więzadłowego. Jaką rolę odgrywają w tym wszystkim stawy? Kości, aby możliwe było wykonywanie różnych ruchów, muszą być ze sobą połączone w sposób ruchomy. Rolę łącznika między nimi stanowią właśnie stawy. Są one niezbędne nie tylko do przemieszczania się z miejsca na miejsce, zginania ręką lub obracania głową, ale także do sprawowania kontroli nad postawą ciała, a tym samym utrzymania stabilnej sylwetki.
Stawy — mobilność i stabilność
Stawy możemy podzielić na te, które są związane z ruchem, czyli mobilne oraz stawy stabilne odpowiadające za pozycję ciała. Wykonywanie ruchu w pełnym zakresie to zadanie jakie należy między innymi do stawu naramiennego, biodrowego czy stopy. Stabilność spoczywa natomiast na łopatce, odcinku lędźwiowym kręgosłupa, odcinku szyjnym, stawie kolanowym oraz łokciowym. Idea ta wywodzi się z koncepcji joint by joint, która układ ruchu traktuje jako system stawów, w którym każdy z nich odgrywa swoją określoną rolę.
Ból stawów — dlaczego stawy bolą?
Wszelki wykonywany ruch to aktywna praca stawów. Ze względu na zadania jakie przed nimi stoją każdego dnia, są narażone na duże przeciążenia, częste urazy czy choroby zwyrodnieniowe. Za ból stawu uznaje się dyskomfort występujący w jego obrębie, który może wynikać zarówno z uszkodzenia samego stawu, jak i problemów związanych ze strukturami, które go otaczają, na przykład więzadeł. Kiedy bólowi towarzyszy opuchlizna, zaczerwienienie czy uczucie ciepłoty, ma on charakter zapalny, natomiast, gdy nie występują żadne dodatkowe objawy, mówi się o bólu niezapalnym. Co więcej, może mieć on postać jednostawową lub wielostawową, jeśli dotyczy pięciu lub więcej stawów. Problemy stawowe ustępują najczęściej w ciągu kilku dni, jednak jeśli ból nie mija lub często nawraca, może świadczyć o poważniejszych chorobach.
Ból stawów — urazy mechaniczne
Urazy mechaniczne to najczęstsza przyczyna bólu stawów. Brak odpowiedniej rozgrzewki przed treningiem, niewłaściwa technika wykonywania ćwiczeń czy nieumiejętnie dobrany ciężar zwiększają ryzyko pojawienia się niechcianych kontuzji. Sala treningowa to jednak niejedyne miejsce gdzie nietrudno o urazy. Wystarczy przecież chwilowa utrata równowagi podczas spaceru, która może doprowadzić do zwichnięcia czy skręcenia stawu.
Ból stawów — choroby
Problemy stawowe mogą być również sygnałem alarmowym zawiadamiającym o poważniejszych chorobach. Ból stawów to jeden z głównych objawów osteoartrozy oraz reumatoidalnego zapalenia stawów. Dyskomfort w ich obrębie pojawia się także w przebiegu infekcji wirusowej, infekcji bakteryjnej, dny moczanowej czy tocznia rumieniowatego układowego.
Ból stawów — niedobór witamin
Bolesność i sztywność stawów może być także spowodowana niedoborem witamin i minerałów. Niższy poziom witaminy C, która jest niezbędna do syntezy kolagenu czy na przykład witaminy K, zwiększa ryzyko wystąpienia problemów stawowych.
Duży wybór suplementów z witaminą K znajdziesz tutaj
Ból stawów — pozostałe przyczyny
Za ból stawów nierzadko odpowiada również otyłość. Dodatkowe kilogramy to dodatkowe obciążenie, do którego stawy nie są przystosowane. Generowany przez nadmierną wagę nacisk powoduje ich szybsze zużywanie i powstawanie zmian zwyrodnieniowy. Z jednej strony otyłość, a z drugiej intensywna aktywność fizyczna — do przeciążenia stawów prowadzi także sport, w szczególności ten, który uprawiany jest wyczynowo. Regularne treningi do granic wytrzymałości to duże wyzwanie dla całego aparatu ruchu, którego częstym efektem jest ból stawów.
Leczenie bólu stawów — rozpoznanie problemu
Sztywność stawów po przebudzeniu, ból w biodrze podczas wykonywania ćwiczeń, kłucie w kolanie w trakcie chodzenia — problemy stawowe dają o sobie znać na wiele sposobów i utrudniają codzienne funkcjonowanie. Ból stawów najczęściej mija samoistnie i nie wymaga interwencji lekarza, jednak jeśli utrzymuje się dłużej niż kilka dni, towarzyszy mu obrzęk, zaczerwienienie czy ocieplenie stawu, konieczna jest wizyta u specjalisty. Aby skutecznie wyleczyć ból stawów, w pierwszym kroku należy go odpowiednio rozpoznać. Istotna będzie przede wszystkim wnikliwa rozmowa z lekarzem oraz wykonanie zleconych badań. Mogą to być zarówno badania laboratoryjne krwi z oznaczeniem OB oraz CRP, jak i badania obrazowe. W drugim przypadku najczęściej wykonuje się USG chorego stawu, RTG, rezonans magnetyczny, a także tomografię komputerową. Właściwie zdiagnozowany ból stawów to punkt wyjścia do zaplanowania postępowania farmakologicznego oraz fizjoterapeutycznego.
Leczenie bólu stawów — domowe sposoby
Ból stawów można leczyć domowymi sposobami. Najprostszym i zarazem skutecznym rozwiązaniem na zmniejszenie bolesności są okłady. Gdy w obrębie stawu występuje stan zapalany, ulgę przyniesie wykonanie zimnego kompresu, w roli którego sprawdzą się na przykład owinięte w ściereczkę lub przełożone do woreczka kostki lodu. Miejscowe przyłożenie takiego okładu zmniejszy ból stawów oraz pomoże zredukować obrzęk. Natomiast jeśli dolegliwościom nie towarzyszy stan zapalany, można przygotować ciepły kompres, na przykład w postaci termoforu. Domowa terapia ciepłem przyczyni się do lepszego ukrwienia tkanek i zmniejszenia odczuwanego bólu.
Leczenie bólu stawów — dieta bogata w witaminy
Jak było wcześniej wspomniane, w przypadku stawów istotna jest odpowiednia podaż witamin, dlatego należy szczególnie przyjrzeć się swojej diecie. Bogate w odpowiednie składniki odżywcze produkty pomogą uchronić przed stanami zapalanymi, a jeśli problemy już się pojawiły — mogą być wsparciem w procesie leczenia. Co służy stawom? Przede wszystkim dobry jakościowo nabiał. Białko stanowi budulec chrząstki stawowej, a twaróg, mleko czy jogurt jest jego pełnowartościowym źródłem. Oprócz nabiału należy postawić także na zboża i strączki, na przykład razowe pieczywo, otręby czy soczewicę. Codzienny jadłospis powinien również obfitować w źródła niezbędnych kwasów tłuszczowych, które znajdują się między innymi w rybach oraz oliwie. Pozostają jeszcze przyprawy, które charakteryzują się przeciwzapalnym działaniem. Należy do nich imbir, kurkuma czy na przykład czosnek.
Leczenie bólu stawów — suplementy
W zwalczaniu bólu stawów nieoceniona jest także suplementacja. Odpowiednie preparaty pomogą wzmocnić stawy, chrząstki czy więzadła, przyspieszą proces regeneracji po przebytych urazach, a także będą stanowić ochronę przed nadmiernym przeciążeniem. Co powinno znaleźć się w składzie suplementów, aby móc zaobserwować efekty?
Glukozamina
Pierwszym kluczowym składnikiem jest glukozamina. Stanowi ona naturalnym budulec związków występujących w chrząstce stawowej i chroni ją przed rozwojem stanów zapalnych. Zalecana dzienna dawka to 750-1500mg.
Wysokiej jakości glukozaminę kupisz tutaj
Chondroityna
Warto także zwrócić uwagę na chondroitynę, którą ciężko dostarczyć z pożywienia. Zapewnia ona stawom składników odżywczych i wpływa na ich właściwości mechaniczne. W przypadku suplementów jej źródłem są chrząstki z rekina lub bydła domowego.
Suplementy diety z chondroityną kupisz tutaj
Kolagen i kwas hialuronowy
W stawach znajduje się również kwas hialuronowy oraz kolagen, dlatego nie bez znaczenia będą preparaty wzbogacone o te dwa związki. Pierwszy odpowiada za elastyczność stawów, ścięgien oraz skóry, natomiast drugi jest podstawowym składnikiem mazi stawowej i chroni chrząstkę między innymi przed nadmiernym ścieraniem.
Duży wybór suplementów diety z kolagenem znajdziesz tutaj
MSM
Na funkcjonowanie aparatu ruchu pozytywnie wpływa także siarka organiczna. MSM to jeden z najczęściej występujących minerałów w ludzkim organizmie, a jego największe ilości odkładają się w kościach i mięśniach. Suplementacja siarką organiczną w dużym stopniu może przyczynić się do zmniejszenia bólu stawów, wzmocnienia tkanki łącznej oraz przyspieszenia procesów regeneracyjnych.
Wysokiej jakości siarkę organiczną kupisz tutaj
Zdrowe stawy to podstawa!
Zdrowe, wolne od bólu stawy to podstawa dobrej sprawności, dlatego tak ważne jest, aby dbać o ich kondycję. Przede wszystkim należy zapobiegać problemom, a jeśli już wystąpią — odpowiednio reagować.
