Awitaminoza jest poważnym schorzeniem, które charakteryzuje się całkowitym brakiem lub niedoborem w organizmie którejś z witaminy. W konsekwencji nie można zapominać, że witaminy są kluczowe w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Rozwój awitaminozy może być niezwykle groźny dla zdrowia, choć objawy niedoboru poszczególnych witamin nie są trudne do zdiagnozowania. Przedstawiamy, co to jest awitaminoza, czym charakteryzują się niedobory poszczególnych witamin w organizmie oraz jak można temu zapobiec.
Awitaminoza – jak uzupełnić niedobór witamin?
Dotąd udało się wyodrębnić dwa rodzaje awitaminozy. W pierwszej kolejności wyróżnia się ją jako schorzenie pierwotne, a w drugiej jako wtórne. W przypadku awitaminozy pierwotnej ma miejsce ograniczona podaż danej witaminy w organizmie.
Z kolei wtórna awitaminoza charakteryzuje się prawidłową podażą witamin przez organizm, jednak na skutek czynników tj.: choroba, niezdrowe nawyki, nałogi, ma miejsce nadmierna utrata witamin, nieprawidłowe wchłanianie lub też przyswajanie. Choć z pozoru zdiagnozowanie tego schorzenia może wydać się proste, to jednak na należy pamiętać, że lekarze często zapominają, że ogromny niedobór pewnej witaminy może doprowadzić do występowania określonych objawów. W konsekwencji często doszukują się innych, bardziej skomplikowanych jednostek chorobowych na podstawie danych objawów.
Do zdiagnozowania awitaminozy konieczne jest zbadanie stężenia danej witaminy lub jej metabolitów we krwi lub w moczu. Proces leczenia awitaminozy polega przede wszystkim na przeprowadzeniu suplementacji za pomocą danej witaminy bądź też przy wykorzystaniu kompleksu witamin. W bardziej skomplikowanych przypadkach konieczne jest podawanie witaminy domięśniowo lub dożylnie.
Każdy człowiek powinien pamiętać, że praca organizmu potrafi być mocno zaburzona jeżeli nie przebiega właściwa podaż witamin. Istotne jest, aby posiadać odpowiednio zbilansowaną dietę, która zapobiega rozwojowi awitaminozy.
Niedobór witamin – objawy i skutki
Niedobór witamin wywołuje w organizmie poszczególne mechanizmy i objawy, które są często bardzo charakterystyczne dla utrzymującego się spadku poszczególnych stężeń witamin w organizmie. Wiele osób niestety błędnie interpretuje poszczególne znaki od organizmu, co wydłuża okres stawiania właściwej diagnozy. Posiadanie wiedzy o tym jakie skutki wywołuje niedobór witamin jest bardzo przydatną wiedzą, która pozwala na zahamowanie procesów degradujących organizm.
Niedobór witaminy A
Do głównych źródeł witaminy A zaliczają się produkty odzwierzęce, np.: mleko, masło, wątroba, ryby, jaja, a także sery. Ponadto w formie prowitaminy (karotenoidy) występuje w roślinach (marchew, dynia, pomidory, morele, szpinak, pietruszka, koper, groszek). W przypadku osób, które unikają wymienionych produktów często dochodzi do spadku stężenia witaminy A w organizmie. Długotrwałe ubóstwo diety w wymienioną żywność doprowadza do awitaminozy.
Obecność witaminy A jest kluczowa w przypadku procesu wytwarzania rodopsyny (barwnika siatkówki, który pozwala na dobre widzenie po zmroku). Skutki niedoboru witaminy A opierają się przede wszystkim na zaburzeniu widzenia, rozwija się wówczas kurza ślepota lub też ślepota zmierzchowa. Utrzymujące się braki witaminy A powodują również kseroftalminę, czyli zespół suchego oka.
Awitaminoza witaminy A rzutuje również na zaburzenie prawidłowej odporności, dlatego może objawiać się częstszymi infekcjami o trudniejszym przebiegu. Te osoby mogą dostrzegać również zmęczenie jak i również suche i łamliwe włosy, ale również kruche paznokcie.
Awitaminoza D3
Coraz więcej osób jest przeczulonych na temat niedoboru witaminy D3. Witaminę D można zarówno pozyskiwać jako substancję z zewnątrz jak i również pozyskiwać na skutek syntezy rozpoczętej w skórze pod wpływem promieni słonecznych.
Witamina D posiada ogromne przełożenie na funkcjonowanie organizmu. Do niedawna była wskazywana wyłącznie jako składnik rzutujących na utrzymanie zdrowych kości. Lata badań uwidoczniły, że rzutuje również na: proces kształtowania odporności, regulowanie ciśnienia krwi, rozrodczość, a także zapewnia właściwą pracę mięśni i nerwów.
Choć witamina D jest głównie syntezowana przez skórę, to także jest obecna w niektórych rybach, wątrobie, jajach, serach. Pomimo tego, bardzo dużą część społeczeństwa zmaga się z niedoborami tej substancji. Odpowiedzialne są za to głównie czynniki klimatyczne, które uniemożliwiają wystarczającą syntezę witaminy D, a pozyskiwanie jej wyłącznie z diety jest niemalże niemożliwe.
Ponadto, awitaminoza witaminy D może być spowodowana zaburzeniami wchłaniania witaminy D lub nieprawidłową pracą narządów odpowiedzialnych za jej dystrybucję (wątroba i nerki).
Brak witaminy D3 objawy posiada następujące:
- w przypadku dzieci – krzywica, a u osób dorosłych – osteoporoza i osteoporoza
- podatność na rozwój wad podstawy (skrzywienia i złamania)
- występowanie osłabienia i bólu mięśni
- rozwój stanu zapalnego skóry i spojówek
- obniżenie odporności
- osłabienie zębów i przyzębia, co zwiększa ryzyko chorób tych miejsc
- zwiększone ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych
Objawy niedoboru witaminy B12
Do głównych źródeł witaminy B12 zalicza się wyłącznie mięso i produkty odzwierzęce, dlatego wegetarianie i weganie najczęściej poszukują informacji jak szybko uzupełnić niedobór witaminy B12. W ich przypadku niedobór jest bardzo częstym zjawiskiem. Awitaminoza B12 może również występować w przypadku osób, które zmagają się z chorobami żołądka i jelit, ponieważ wówczas zaburzone jest jej wchłanianie. Dodatkowo kwestią jak szybko uzupełnić niedobór witaminy b12 interesują się osoby, które stosowały dietę restrykcyjną i alkoholicy, ponieważ w ich przypadku przewód pokarmowy nie pracuje prawidłowo.
Badania wskazują, że awitaminoza B12 jest zespołem chorobowym, który związany z niedokrwistością, obniżonym łaknieniem, zaburzeniem smaku i spadkiem wagi. Równolegle dochodzi do zaburzeń czucia, parestezji i zaburzeń widzenia. Mogą występować także objawy psychiatryczne (splątanie, otępienie, depresja). Utrzymująca się awitaminoza witaminy B12 może być realnym zagrożeniem dla życia, dlatego nie można bagatelizować objawów.
Witamina B12 jest potrzebna do właściwego metabolizowania węglowodanów, białek, tłuszczów. Dodatkowo rzutuje na pracę szpiku kostnego i układu nerwowego.
Awitaminoza witaminy C
Obecność witaminy C jest kluczowa dla układu odpornościowego. Odpowiada za przebieg syntezy glikokortykosteroidów, kolagenu, a także za przyswajanie żelaza. Witamina C pozwala na wzmocnienie tkanki łącznej, zębów i dziąseł. Ponadto, sprzyja gojeniu się ran. Witamina C charakteryzuje się wrażliwością na działanie czynników zewnętrznych, niszczy ją wysoka temperatura i tlen.
W tym przypadku awitaminoza objawy posiada następujące:
- przyspieszone występowanie zmarszczek z uwagi na osłabioną syntezę kolagenu,
- szkorbut – osłabienie i krwawienie dziąseł, a także nasilone wypadanie zębów,
- tendencja naczyń krwionośnych do pękania,
- ból stawów.
Bardzo mało osób posiada świadomość awitaminoza co to jest i z czym bezpośrednio jest związana. Duży odsetek Polaków bagatelizuje różnorodność w diecie, co w konsekwencji przekłada się na szerzenie tego schorzenia wśród obywateli. Każda witamina posiada swój indywidualny zakres działania, dlatego skutki niedoborów są bardzo charakterystyczne dla danej substancji. Warto kontrolować zmiany zachodzące w organizmie i reagować w odpowiednim momencie, kiedy organizm nie ucierpi w znacznym stopniu. Wówczas o wiele łatwiej ustabilizować stężenie witamin w organizmie.
