Specjaliści do spraw żywienia na każdym kroku podkreślają, że warto spożywać produkty pełnowartościowe i dostosowane ilościowo do wartości dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Rzadko jednak podnosi się kwestię dotyczącą oddziaływania poszczególnych dań na procesy trawienne człowieka. Jedna dieta, która posiada określoną liczbę kalorii, może być w swojej postaci cięższa i mniej lekkostrawna od innej, podobnej kalorycznie. Przejadanie się posiłkami, które długo zalegają w układzie trawiennym człowieka, może być niekorzystne w kontekście chęci intensyfikowania dziennej aktywności. Posiłki lekkostrawne są także nieodzownym elementem diety osób z różnymi dolegliwościami ze strony narządów trawiennych, pomagając w regeneracji poszczególnych elementów układu.
Dla kogo jest dieta lekkostrawna?
Dania lekkostrawne w znacznie mniejszym stopniu obciążają narządy układu trawiennego, niż posiłki mocno przetworzone, które posiadają niekorzystny rozkład składników odżywczych. Z tego względu dieta lekkostrawna polecana jest jako wsparcie dla osób przechodzących proces rekonwalescencji po przebytych chorobach, niekoniecznie tylko tych związanych z funkcjonowaniem żołądka czy jelit. Jadłospis lekkostrawny to przede wszystkim dieta niskotłuszczowa o obniżonej zawartości błonnika pokarmowego. Generalnie rzecz biorąc nie ma jednej, usystematyzowanej definicji diety posiadającej cechy lekkostrawności. Jest to pewien termin umowny, który dotyczy nieznacznej modyfikacji zwykłej diety człowieka – wyłączając z niej posiłki, które mogą znacząco obciążać układ trawienny. Z jadłospisu lekkiego mogą korzystać:
- wszyscy, którzy chcą zregenerować swój układ trawienny,
- rekonwalescenci po operacjach,
- chorzy zmagający się z niewłaściwą pracą jelit i żołądka,
- osoby przeziębione i chore wirusowo,
- seniorzy,
- osoby chcące zredukować wagę,
- dzieci,
- osoby, które chcą ograniczyć podaż lipidów w diecie.
Ciasteczka zawierająca znikomą ilość cukru Allnutrition F**king Cookie
Jakie są zasady diety lekkostrawnej?
Dieta lekkostrawna stanowi modyfikację diety podstawowej, czyli optymalnego sposobu odżywiania się człowieka. Nie jest to znaczące odstępstwo od zasad standardowego jadłospisu. Można w zasadzie stwierdzić, iż jest to niewielka korekta charakterystyki poszczególnych posiłków. Nie oznacza ona zatem głodówki, ani ograniczania spożycia posiłków. Podstawową zasadą diety lekkostrawnej jest to, aby dostarczała ona podobną ilość energii, jak dieta standardowa. Odstępstwem od tej zasady jest dieta lekkostrawna redukcyjna, która stosowana jest w przypadku nadwagi lub otyłości. Podczas wdrażania jadłospisu lekkiego należy pamiętać, aby unikać spożywania posiłków bogatych w błonnik pokarmowy. Charakteryzuje się on wysoką zdolnością do wiązania wilgoci, w wyniku czego pęcznieje w układzie trawiennym. Daje uczucie dużej sytości, ale jednocześnie rozpycha ściany poszczególnych narządów, wzmacniając uczucie pełności. Włókno pokarmowe powinno być zatem nieco ograniczone, ale w żadnym wypadku nie należy z niego rezygnować. Kolejną zasadą diety lekkostrawnej jest rezygnacja z potraw mocno przetworzonych, smażonych na głębokim tłuszczu i mocno przyprawionych. Osoby stosujące jadłospis łatwostrawny rezygnują z dodawania pieprzu, ostrej papryki czy octu do przygotowywanych posiłków.
Dieta lekkostrawna – co jeść, aby czuć się lekko?
Produkty lekkostrawne to takie, które nie zalegają zbyt długo w układzie pokarmowym człowieka. Są stosunkowo szybko trawione, a zbędne produkty przemiany materii skutecznie wydalane z organizmu. Błędem jest zatem rozumienie diety lekkostrawnej jako takiej, która jest w swojej postaci szybka. Błyskawiczne smażenie produktów czy spożywanie gotowych dań jest wręcz zaprzeczeniem jej zasad. Proste dania lekkostrawne powinny być przede wszystkim przygotowywane na parze lub poprzez proces gotowania. Dopuszcza się także duszenie potraw, o ile nie mówimy o ciężkich i tłustych karkówkach, pieczeniach i innych, niekorzystnych składnikach diety. Wśród produktów zalecanych można wyróżnić m.in. gotowane chude mięsa, jaja, wędliny, przetwory mleczne, nabiał i pszenne pieczywo. Popularne lekkie posiłki można wykonywać także z ryżu lub kaszy manny.
Dieta lekkostrawna – produkty, których należy unikać
Lekkostrawny obiad absolutnie nie powinien być skomponowany z:
- tłustych mięs,
- parówek wątpliwej jakości,
- warzyw strączkowych,
- serów i śmietany o wysokiej zawartości tłuszczu,
- serków topionych,
- makaronów pełnoziarnistych,
- surowych warzyw takich jak papryka czy rzodkiewka,
- smażonych frytek.
Dieta lekkostrawna powinna być również uzupełniona, w miarę możliwości, o systematyczny ruch fizyczny. Nie dotyczy to oczywiście osób schorowanych i rekonwalescentów, dla których nadmierne spalanie kalorii byłoby niekorzystne dla zdrowia. Lekkie i nieabsorbujące ćwiczenia fizyczne powinny stanowić jednak nieodzowny element każdego dnia, w ramach możliwości danej osoby.
Dieta lekkostrawna jadłospis – jak stworzyć lekkostrawne śniadanie?
Istnieje wiele możliwości dotyczących komponowania zdrowych, lekkich posiłków. Ważne, by określić na samym początku zapotrzebowanie kaloryczne danej osoby – tak, aby dostosować wielkość posiłków do jej potrzeb żywieniowych. W przypadku zwykłej diety lekkostrawnej wartości kaloryczne powinny plasować się na podobnym poziomie, jak w kontekście diety standardowej. Dopuszczalne są, rzecz jasna, nieznaczne odstępstwa od tych wartości. Trudno bowiem oczekiwać od osoby, która ma biegunkę, aby spożywała posiłki o podobnej objętości jak osoba w pełni zdrowa. Poniżej przedstawiamy przykładowy dzienny jadłospis dla osoby, która wymaga zastosowania diety lekkostrawnej. Jest to oczywiście zestawienie sugerowane, które nie uwzględnia konkretnych potrzeb żywieniowych danego człowieka.
Lekkostrawne śniadanie
Pierwszy posiłek dnia powinien nie być zbyt rozbudowany, aby nie obciążać układu trawiennego, który w nocy pozostawał nieaktywny. Dobrym pomysłem jest spożycie lekkich kanapek, najlepiej z masłem i szynką. Można także zjeść jaja kurze, maślankę czy ser twarogowy. Przykładowe śniadanie:
- Cztery kromki pieczywa pszennego.
- Masło.
- Wysokogatunkowa szynka wieprzowa.
- Ser żółty.
- Jajko gotowane na miękko.
Lekkostrawny obiad
Lekkostrawne przepisy na obiad to m.in. zupa ryżowa na delikatnym rosole, bez dodatku intensywnych przypraw polepszających smak. Do stworzenia zupki należy wykorzystać chude mięso, najlepiej z królika lub drobiowe. Warto dodać do wywaru warzywa, które można wcześniej zetrzeć.
- Ryż biały długoziarnisty.
- Bulion o niskiej zawartości tłuszczu.
- Marchew.
- Pietruszka.
- Seler.
- Gotowane mięso, np. pierś z kurczaka.
Lekkostrawna kolacja
Kolacja, jako ostatni posiłek dnia, nie powinna być zbyt obfita, aby nie obciążać układu trawiennego przed snem. Warto uzupełnić ją proporcjonalnie do innych dań, zważając na dzienne zapotrzebowanie kaloryczne – kolacja powinna je wypełnić. Celowo nie podajemy dokładnych wartości wagowych poszczególnych składników diety – powinny one bowiem zostać dostosowane do osobistych preferencji żywieniowych.
- Bagietka pszenna.
- Warzywa gotowane polane oliwą z oliwek.
- Łosoś wędzony.
- Jajka na twardo.
Czy dieta lekkostrawna dla dziecka jest bezpieczna?
Dieta lekkostrawna może być stosowana przez dzieci. Wspomaga ona procesy regeneracyjne i pozwala wrócić naszym pociechom do pełni sprawności. Ze względu na rozwój układu trawiennego jest ona polecana dla niemowlaków – warto jednak, przed jej skomponowaniem, skonsultować swój pomysł na jadłospis z lekarzem. Dieta lekkostrawna dla dziecka powinna być bogata w wartościowe tłuszcze, wysokojakościowe białko i zrównoważoną ilość włókna pokarmowego. Nie wolno zapominać o wysokiej podaży wody – w stanach chorobowych należy pić więcej, gdyż organizm szybciej się odwadnia. Dotyczy to zarówno osób dorosłych, jak i dzieci w każdym wieku. Zrezygnujmy z podawania dzieciom napojów gazowanych, smażonych dań i fast foodów. Nie należy również rzucać się z serwowaniem bardzo dużych porcji, gdyż nasza pociecha z dużą dozą pewności tego typu posiłków nie będzie chciała spożywać dużo. Lepiej rozbić jadłospis dzienny na pięć pozycji podawanych w równomiernych odstępach czasowych.
