Czym naprawdę jest „witamina B17”?
Tak zwana witamina B17 to w rzeczywistości amygdalina – związek chemiczny z grupy cyjano-glikozydów, występujący naturalnie w pestkach niektórych owoców (morele, brzoskwinie, śliwki, wiśnie), w gorzkich migdałach i w niektórych roślinach strączkowych.
Nie jest to jednak żadna witamina. Witaminy to związki organiczne niezbędne dla organizmu w niewielkich ilościach, których ciało samo nie potrafi wytworzyć. Amygdalina nie spełnia tych kryteriów – nie jest potrzebna do życia, jej brak nie powoduje choroby, nie pełni żadnej funkcji fizjologicznej.
Skąd wzięła się nazwa „witamina B17”?
Określenie „witamina B17” zostało wymyślone w latach 50. XX wieku przez Ernsta Krebsa Jr., biochemika bez formalnego stopnia naukowego. Krebs, chcąc promować amygdalinę jako naturalny „lek na raka”, nadał jej nazwę kojarzącą się pozytywnie z witaminami z grupy B.
Był to celowy zabieg marketingowy – słowo witamina brzmiało zdrowo, naturalnie i bezpiecznie. Krebs twierdził, że rak to „choroba niedoboru witaminy B17” i że suplementacja może go leczyć lub zapobiegać. Brzmiało to logicznie dla laików, ale nie ma żadnego naukowego uzasadnienia.
W rzeczywistości rak nie jest chorobą niedoborową, lecz wynikiem mutacji genetycznych i zaburzeń kontroli wzrostu komórek.
Amygdalina i laetril – dwie nazwy, ta sama substancja
W obiegu często pojawiają się dwie nazwy: amygdalina i laetril.
Amygdalina to naturalny związek roślinny, natomiast laetril to jego półsyntetyczna, „oczyszczona” wersja opracowana w USA w latach 60.
Obie formy działają w ten sam sposób i mogą być tak samo toksyczne – w organizmie uwalniają cyjanki, które są silnie trujące.
W wielu krajach laetril został zakazany jako niebezpieczny i nieskuteczny środek przeciwko nowotworom.
Jak miała działać amygdalina? Teoria kontra rzeczywistość
Zwolennicy amygdaliny promowali teorię, że substancja ta:
- rozkłada się w komórkach nowotworowych dzięki enzymowi β-glukozydazie,
- uwalnia cyjanki, które zabijają tylko komórki rakowe,
- nie szkodzi zdrowym komórkom, bo te zawierają enzym rodanazę neutralizującą cyjanek.
Brzmi przekonująco, ale to nie działa w praktyce.
Medica Herbs Amigdalina B17 60kaps-KLIKNIJ TUTAJ
Dlaczego teoria selektywności jest błędna?
- β-glukozydaza nie występuje tylko w komórkach rakowych – jest obecna także w zdrowych tkankach i w jelitach, gdzie bakterie produkują jej duże ilości.
- Większość cyjanku uwalnia się w jelicie, zanim dotrze do guza.
- Również komórki rakowe mają rodanazę, więc nie są całkowicie bezbronne wobec cyjanku.
- Cyjanek nie działa wybiórczo – niszczy każdą komórkę, blokując enzym odpowiedzialny za oddychanie komórkowe (cytochrom c oksydazę).
Efekt? Zamiast „celowanego ataku na raka”, powstaje ogólne zatrucie organizmu.
Co dzieje się po zjedzeniu pestek moreli?
Jedna gorzka pestka moreli zawiera średnio 0,5–1 mg amygdaliny. Zwolennicy „terapii” zalecają czasem zjedzenie nawet 20–50 pestek dziennie.
Po spożyciu amygdalina trafia do jelit, gdzie bakterie rozkładają ją i uwalniają cyjanek (HCN). Część zostaje zneutralizowana w wątrobie, ale przy większej ilości mechanizmy detoksykacji zawodzą.
Cyjanek przedostaje się do krwi i blokuje oddychanie komórkowe w całym organizmie – w sercu, mózgu, płucach i nerkach.
Objawy zatrucia cyjankiem
Pierwsze objawy to:
- mdłości,
- bóle i zawroty głowy,
- przyspieszone bicie serca,
- duszność i osłabienie.
W cięższych przypadkach pojawiają się:
- drgawki,
- utrata przytomności,
- śpiączka,
- zatrzymanie oddechu i śmierć.
Śmiertelna dawka cyjanku dla dorosłej osoby to około 1–2 mg na kilogram masy ciała. Oznacza to, że 50–100 pestek moreli może być dawką śmiertelną.
Oficjalne stanowisko nauki i medycyny
Żadna poważna organizacja zdrowotna – ani FDA, ani European Food Safety Authority (EFSA), ani American Cancer Society – nie uznaje amygdaliny za witaminę ani skuteczny lek na raka.
Wszystkie te instytucje ostrzegają, że tzw. witamina B17 to pseudonaukowa koncepcja, która może prowadzić do groźnych zatruć i odwlekania skutecznego leczenia onkologicznego.
Historia oszustwa – od Ernsta Krebsa Jr. do globalnego ruchu
Jak amygdalina stała się „cudownym lekiem”
Aby zrozumieć, jak amygdalina stała się „naturalnym lekiem na raka”, trzeba poznać jej głównego promotora i kontekst społeczny, w którym zyskała popularność. Historia ta pokazuje, jak pseudonaukowe idee potrafią przerodzić się w globalny ruch, mimo braku jakichkolwiek dowodów naukowych.
Slavito B-Complex z sokiem pomarańczowym 192g-KLIKNIJ TUTAJ
Ernst Krebs Jr – człowiek, który wymyślił „witaminę”
Ernst Krebs Jr (1911–1996) był synem lekarza Ernsta Krebsa Sr, który eksperymentował z różnymi „naturalnymi terapiami” w pierwszej połowie XX wieku. Syn poszedł w jego ślady, studiując w Hahnemann Medical College, jednak nigdy studiów nie ukończył. Sam twierdził, że zrezygnował, ponieważ uczelnia była „zbyt skoncentrowana na farmakologii, a nie na naturalnym leczeniu”. Inne źródła sugerują jednak, że nie zdał egzaminów.
Mimo braku tytułu doktora, przez całe życie używał przedrostka „Dr”, opierając się na honorowych stopniach naukowych przyznanych przez nieakredytowane instytucje.
W latach 50. XX wieku zaczął promować amygdalinę jako lek na raka. Jego teoria była prosta i atrakcyjna: społeczeństwa żyjące na „naturalnej diecie” bogatej w pestki owoców rzekomo nie chorują na raka, podczas gdy ludzie z krajów rozwiniętych – pozbawieni tych pestek – zapadają na nowotwory. Na tej podstawie Krebs ogłosił, że pestki (a więc amygdalina) chronią przed rakiem.
Nazwał swoją koncepcję „trofoblastyczną teorią raka”. Według niej nowotwory powstają z komórek trofoblastycznych (zarodkowych), które miały nie zostać zniszczone przez enzymy trzustkowe podczas rozwoju embrionalnego. Amygdalina miała rzekomo aktywować te enzymy lub bezpośrednio niszczyć komórki rakowe.
Ta teoria była całkowicie sprzeczna z biologią i biochemią. Rak nie powstaje z komórek trofoblastycznych, enzymy trzustkowe nie odgrywają roli w regulacji rozwoju zarodka, a amygdalina nie aktywuje tych enzymów. Mimo to przekaz był prosty i brzmiał „naukowo”: powrót do natury to zdrowie, chemia to choroba.
Lata świetności laetrylu – kliniki w Meksyku i czarny rynek
W latach 60. i 70. laetril, czyli syntetyczna forma amygdaliny, stał się popularny jako rzekomy „lek przeciwnowotworowy”. W Meksyku, gdzie przepisy były mniej restrykcyjne, powstały dziesiątki klinik oferujących „terapię laetrylem” amerykańskim pacjentom. Byli to najczęściej ludzie z zaawansowanym rakiem, rozczarowani konwencjonalnym leczeniem lub szukający „naturalnych” alternatyw.
Koszt terapii sięgał kilku tysięcy dolarów za kilka tygodni, ale był niższy niż w USA. Dodatkowo towarzyszyła mu aura „zakazanego leku, którego koncerny farmaceutyczne nie chcą dopuścić do obrotu”.
W Stanach Zjednoczonych laetril sprzedawano nielegalnie, przemycając go z Meksyku i rozprowadzając na czarnym rynku. Powstała cała podziemna sieć dystrybutorów, kurierów i „uzdrowicieli”. Tysiące osób używało laetrylu, wierząc, że to ich ostatnia nadzieja.
Media były podzielone. Jedne reportaże pokazywały pacjentów twierdzących, że „cudownie wyzdrowieli” po terapii laetrylem, inne ostrzegały przed toksycznością i brakiem dowodów skuteczności.
Badania, które zakończyły sprawę
Pod presją opinii publicznej National Cancer Institute (NCI) w USA przeprowadził w latach 70. serię badań nad laetrylem. Najbardziej znane było badanie zespołu dr. Moertela z Mayo Clinic, opublikowane w 1982 roku w „New England Journal of Medicine”.
W badaniu uczestniczyło 178 pacjentów z zaawansowanym rakiem – głównie jelita grubego, płuc i piersi. Wszyscy otrzymywali laetril dożylnie, zgodnie z dokładnym protokołem zalecanym przez jego promotorów. Miało to uniemożliwić krytykom twierdzenie, że substancję „stosowano niewłaściwie”.
Wyniki były jednoznaczne:
- żaden pacjent nie osiągnął remisji guza,
- żaden nie wykazał częściowej odpowiedzi (zmniejszenia guza o ponad 50%),
- większość doświadczyła dalszego rozwoju choroby w ciągu kilku miesięcy,
- kilku pacjentów miało objawy zatrucia cyjankiem (mdłości, bóle głowy, wymioty),
- średni czas przeżycia nie różnił się od naturalnego przebiegu choroby bez leczenia.
Wniosek był prosty – laetril nie ma żadnego działania przeciwnowotworowego. Nie zmniejsza guzów, nie wydłuża życia, a jego stosowanie może być niebezpieczne. Na podstawie tych i innych badań FDA zakazała laetrylu w 1980 roku.
Reakcja zwolenników – teoria spisku „Big Pharmy”
Odrzucenie laetrylu przez środowisko naukowe wywołało reakcję obronną jego zwolenników. Zamiast przyjąć wyniki badań, stworzyli narrację spiskową:
- badania rzekomo były „sabotowane”,
- pacjenci byli „zbyt chorzy”, by terapia mogła zadziałać,
- dawki były „niewłaściwe”, mimo że stosowano zalecenia promotorów,
- a całe przedsięwzięcie miało być „sterowane przez koncerny farmaceutyczne”.
Ta narracja utrzymuje się do dziś. Każda próba przytoczenia wyników badań naukowych kończy się oskarżeniem o „propagandę Big Pharmy”.
Tymczasem badania prowadziły niezależne instytucje – rządowe i prywatne – w wielu krajach. Wszystkie dochodziły do tego samego wniosku: brak skuteczności i ryzyko toksyczności.
Nie istnieje żaden globalny spisek obejmujący setki naukowców w dziesiątkach krajów przez ponad pół wieku. Istnieje natomiast siła ludzkiej wiary i nadziei, która potrafi utrzymać przy życiu nawet najbardziej obaloną teorię.
Medica Herbs Kurkuma + Piperyna 60kaps-KLIKNIJ TUTAJ
Toksyczność cyjanku – dlaczego to tak niebezpieczne
Cyjanek – jedna z najsilniejszych trucizn
Cyjanek to jedna z najszybciej działających i najbardziej śmiercionośnych trucizn znanych człowiekowi. Był używany w komorach gazowych, samobójstwach z kapsułką cyjanku, a także w atakach terrorystycznych. To substancja, z którą nie można eksperymentować – szczególnie w nadziei, że „selektywnie zabije komórki rakowe”. Cyjanek nie działa wybiórczo. Niszczy każdą żywą komórkę, która potrzebuje tlenu do produkcji energii.
Mechanizm toksyczności – biochemiczne uduszenie komórek
Cyjanek (CN⁻) ma bardzo silne powinowactwo do żelaza znajdującego się w centrum aktywnym enzymu cytochrom c oksydazy – kluczowego elementu łańcucha oddechowego w mitochondriach. Gdy się z nim zwiąże, blokuje przepływ elektronów do tlenu, zatrzymując proces wytwarzania energii (ATP).
Efekt to tzw. biochemiczne uduszenie – tlen jest obecny we krwi, ale komórki nie potrafią go wykorzystać. Produkcja energii ustaje, a komórki zaczynają obumierać.
Najbardziej narażone są tkanki o największym zapotrzebowaniu energetycznym, czyli mózg i serce. Dlatego objawy zatrucia cyjankiem mają głównie charakter neurologiczny i kardiologiczny.
Przy mniejszych, ale powtarzanych dawkach, dochodzi do przewlekłego uszkodzenia tkanek – organizm traci zdolność efektywnego wytwarzania energii.
Objawy ostrego zatrucia cyjankiem
Wczesne objawy (poziom cyjanku we krwi < 0,5 mg/L)
- mdłości i wymioty
- bóle i zawroty głowy
- dezorientacja, splątanie
- uczucie niepokoju lub lęku
- kołatanie serca
- przyspieszony oddech (hiperwentylacja kompensacyjna)
Umiarkowane zatrucie (0,5–1,0 mg/L)
- silne wymioty
- trudności w oddychaniu mimo przyspieszonego oddechu
- arytmie serca
- drgawki
- utrata przytomności
Ciężkie zatrucie (>1,0 mg/L)
- śpiączka
- zatrzymanie oddechu (apnoe)
- zatrzymanie krążenia
- śmierć w ciągu kilku minut do godziny bez natychmiastowego leczenia
Cyjanek działa tak szybko, że ofiara może umrzeć zaledwie kilka minut po spożyciu dużej dawki. Leczenie wymaga natychmiastowego podania specyficznych antidotów (takich jak hydroksykobalamina czy tiosiarczan sodu) oraz intensywnej opieki medycznej.
Przewlekła toksyczność – powolne trucie organizmu
Osoby spożywające przez tygodnie lub miesiące „terapeutyczne” ilości pestek moreli albo kapsułek z amygdaliną mogą nie doznać ostrego zatrucia, ale często rozwijają objawy przewlekłej toksyczności cyjankiem.
Najczęstsze symptomy to:
- przewlekłe zmęczenie mimo odpoczynku
- trudności z koncentracją, tzw. „mgła mózgowa”
- neuropatia (mrowienie, drętwienie kończyn)
- zaburzenia widzenia i słuchu (np. szumy uszne)
- problemy z tarczycą – tiocyjanian, produkt detoksykacji cyjanku, zaburza wychwyt jodu
- zaburzenia pracy serca i układu naczyniowego
Takie objawy bywają błędnie interpretowane przez zwolenników terapii laetrylem jako „reakcja detoksykacyjna” – rzekomy dowód, że „lek działa”. W rzeczywistości są to oznaki zatrucia i uszkodzenia zdrowych tkanek, nie efekt leczenia raka.
Dlaczego cyjanek nie może być lekarstwem
Cyjanek nie potrafi odróżnić komórki rakowej od zdrowej. Zatrzymuje proces oddychania komórkowego w każdej komórce, która potrzebuje tlenu do życia. To nie „celowana terapia”, ale nieselektywna trucizna, która zabija całe ciało od środka.
Nie istnieje bezpieczna dawka cyjanku w kontekście „leczenia raka”. Każda ilość przekraczająca zdolności detoksykacyjne organizmu stanowi zagrożenie dla życia.
Dlaczego ludzie wierzą w laetril – psychologia desperacji i oszustwa
Rak jako wyrok w umyśle pacjenta
Diagnoza raka to dla wielu osób najgorsze możliwe słowa, jakie można usłyszeć. Nawet jeśli lekarz mówi o „85% szans na wyleczenie”, umysł pacjenta słyszy tylko jedno: „umierasz”. Ten lęk uruchamia desperacką potrzebę znalezienia nadziei i kontroli – czegokolwiek, co pozwoli uwierzyć, że istnieje alternatywa.
W tym stanie emocjonalnym nawet inteligentne, wykształcone osoby stają się podatne na obietnice cudownych terapii, szczególnie jeśli są one przedstawiane jako „naturalne”, „zakazane” lub „ukrywane przez koncerny”.
Strach przed chemioterapią – realny, ale wykorzystywany
Chemioterapia rzeczywiście bywa trudna – powoduje nudności, wypadanie włosów, osłabienie, spadek odporności, a czasem uszkodzenia nerwów czy narządów. Strach przed tymi skutkami ubocznymi jest zrozumiały i uzasadniony.
Problem w tym, że marketing wokół laetrylu cynicznie ten strach wykorzystuje, przeciwstawiając „toksyczną chemioterapię” rzekomo „naturalnemu, bezpiecznemu leczeniu”. To porównanie jest jednak całkowicie nieuczciwe:
- Laetril również ma skutki uboczne, często poważniejsze – zatrucie cyjankiem bywa śmiertelne.
- Chemioterapia ratuje życie, mimo skutków ubocznych, natomiast laetril nie daje żadnej korzyści terapeutycznej.
- Objawy po chemioterapii są zwykle odwracalne, ale skutki nieleczonego raka już nie.
Dla osoby przerażonej perspektywą chemioterapii obietnica „naturalnej terapii bez skutków ubocznych” brzmi jednak jak wybawienie – i właśnie dlatego jest tak skutecznym narzędziem manipulacji.
Teoria spisku – „Big Pharma ukrywa prawdę”
Jednym z głównych filarów wiary w laetril jest przekonanie, że koncerny farmaceutyczne ukrywają skuteczne, tanie leki, ponieważ zagrażają ich zyskom. Narracja „Big Pharma nie chce, żebyś wiedział” daje ludziom proste i emocjonalnie satysfakcjonujące wyjaśnienie, dlaczego laetril nie jest stosowany oficjalnie.
Ten sposób myślenia jest wzmacniany przez kilka czynników:
- Rzeczywiste skandale w przemyśle farmaceutycznym (np. zawyżone ceny insuliny, kryzys opioidowy) osłabiły zaufanie do instytucji medycznych.
- Wysokie koszty leczenia raka sprawiają, że wielu pacjentów czuje się wykorzystywanych finansowo.
- Zakazanie laetrylu przez FDA jest interpretowane jako „próba ukrycia prawdy”, a nie jako działanie ochronne.
Taka teoria spiskowa jest psychologicznie wygodna – łatwiej wierzyć, że „system nas oszukuje”, niż przyznać, że zainwestowało się czas, pieniądze i nadzieję w terapię, która nie działa.
Wsparcie społeczności – echo w internecie
Współczesne media społecznościowe sprzyjają rozprzestrzenianiu się takich przekonań. Na forach i grupach typu „natural cancer treatments” powstają echo chambers, w których użytkownicy wzmacniają nawzajem swoje przekonania.
W tych społecznościach:
- udostępnia się tylko pozytywne historie i „dowody” skuteczności,
- negatywne doświadczenia są tłumaczone („brałeś za mało”, „to był detox, nie toksyczność”),
- sceptycy są atakowani jako „trolle opłacane przez Big Pharmę”.
Ludzie, którzy mieli złe doświadczenia lub których bliscy zmarli po stosowaniu laetrylu, nie piszą już na forach – dlatego pozostają niewidoczni. W rezultacie powstaje iluzja powszechnego sukcesu, mimo że większość pacjentów nie odnosi żadnej korzyści.
Efekt placebo i naturalna zmienność raka
Rak nie zawsze rozwija się w sposób liniowy. Choroba potrafi wchodzić w okresy spowolnienia, czasem zdarzają się spontaniczne, częściowe remisje. Gdy ktoś zaczyna terapię laetrylem w takim okresie i poczuje się lepiej, łatwo uznać, że to właśnie ten środek pomógł.
Dodatkowo działa efekt placebo – samo przekonanie, że „robię coś, co mnie leczy”, może przejściowo poprawić samopoczucie, sen, apetyt i energię. Kiedy jednak choroba wraca, tłumaczenie jest zawsze to samo: „trzeba zwiększyć dawkę” albo „zacząłem za późno”.
W ten sposób laetril pozostaje w świadomości wielu ludzi nie jako porażka, lecz jako „niedokończony eksperyment”, a wiara w jego skuteczność – mimo braku dowodów – wciąż trwa.
Podsumowanie – ochrona siebie i bliskich przed śmiertelnym oszustwem
„Witamina B17” nie istnieje
Amygdalina, znana jako „witamina B17”, nie jest witaminą i nie ma żadnych właściwości przeciwnowotworowych. To cyjanogenny glukozyd, który w organizmie może uwalniać trującą ilość cyjanku. Badania kliniczne wielokrotnie wykazały brak skuteczności i realne ryzyko zatrucia.
Laetril został zakazany przez FDA nie z powodu spisku, lecz dlatego, że w badaniach naukowych nie wykazywał żadnego efektu leczniczego, a powodował toksyczne reakcje.
Mity o „plemieniu Hunza, które nie choruje na raka” czy o „selektywnym działaniu na komórki rakowe” to zmyślone historie bez żadnych podstaw naukowych. „Cudowne wyzdrowienia” to w rzeczywistości efekt placebo, naturalna zmienność przebiegu choroby lub nieweryfikowalne opowieści z internetu.
Jeśli ktoś bliski rozważa laetril
Najgorsze, co można zrobić, to reagować gniewem lub wyśmiewaniem. Osoba, która sięga po takie terapie, nie jest naiwna – jest przerażona. Potrzebuje zrozumienia i informacji, nie potępienia.
Oto jak możesz pomóc:
- Wysłuchaj ich strachu. Najczęściej chodzi nie o laetril, tylko o lęk przed bólem, skutkami chemioterapii i utratą kontroli. Porozmawiaj z onkologiem o możliwościach łagodzenia działań niepożądanych.
- Pokaż dane. Przedstaw rzetelne badania kliniczne – nie są one „propagandą”, ale próbą realnego sprawdzenia, czy laetril może pomóc. Wyniki były jednoznaczne: nie działa.
- Zaproponuj drugą opinię. Jeśli pacjent nie ufa swojemu lekarzowi, konsultacja z innym onkologiem może pomóc. Gdy dwóch specjalistów niezależnie potwierdzi to samo, łatwiej zaufać nauce.
- Wskaż ryzyko opóźnienia. Każdy miesiąc zwłoki w rozpoczęciu skutecznego leczenia zmniejsza szansę na wyleczenie. Rak nie czeka.
- Badania kliniczne jako alternatywa. Jeśli ktoś szuka „czegoś nowego”, warto zapytać o możliwość udziału w badaniach klinicznych nowych terapii – to sposób na dostęp do innowacyjnych metod w bezpiecznych, kontrolowanych warunkach.
Jeśli to Ty masz raka i rozważasz „witaminę B17”
Twój strach jest całkowicie zrozumiały. Diagnoza raka zmienia życie. Leczenie może być trudne, ale masz znacznie większe szanse na przeżycie z onkologią opartą na dowodach niż z pestkami moreli.
Laetril nie jest cudownym lekiem, tylko niebezpieczną iluzją nadziei. Może odebrać Ci jedyną realną szansę na wyleczenie.
Daj medycynie opartej na nauce szansę. Możesz wspierać się dietą, suplementacją (po konsultacji z lekarzem), technikami redukcji stresu, psychoterapią – ale konwencjonalne leczenie musi być fundamentem.
Nie musisz wybierać między „toksyczną medycyną” a „naturalnym leczeniem”. Możesz mieć jedno i drugie – z medycyną jako bazą, która faktycznie ratuje życie.
