Różaniec górski (łac. rodhodiola rosacea), nazywany także arktycznym korzeniem to roślina, która występuje w miejscach o bardzo niskich temperaturach i wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości. W Polsce można go spotkać na terenie parków narodowych w Sudetach, Bieszczadach i Tatrach.
Różeniec górski (rhodiola rosea) – co to za roślina?
Różeniec górski jest niewielką rośliną z rodziny gruboszowatych. Ma mięsiste i grube liście zaostrzone na końcach oraz drobne kwiatki o zmiennym kolorze (zielone, żółte i czerwone) w kwiatostanach na samym szczycie pędów. Kwiaty rhodiola rosacea dzielą się na męskie i żeńskie, a zapylane są przez muchy. Owocami różeńca są mieszki, które po pęknięciu uwalniają ciemnobrunatne, liczne nasiona.
Po rozdarciu kłącze rośliny pachnie różami, stąd też jego nazwa. Jasnozielona łodyga nie rozgałęzia się i osiąga od 5 do 40 centymetrów wysokości. Z kolei pod ziemią znajdują się kłącze różańca, gęsto rozgałęzione i splątane. Różeniec tworzy gęste kępy i rośnie na dużych wysokościach, zazwyczaj wśród skał, w niskiej trawie albo nad górskimi strumieniami.
Różeniec już od dawna używany był do celów leczniczych. Tradycyjnie wykorzystywano go do wzmocnienia wydolności fizycznej i zwiększenia produktywności, a także w celu uodpornienia się na ciężkie warunki środowiskowe, panujące w rejonie podbiegunowym. Roślina ta zmniejsza objawy choroby wysokościowej i dodaje energii. Za pomocą tej byliny leczono anemię, depresję, niepłodność, dolegliwości trawienne, dysfunkcje układu nerwowego oraz infekcje wirusowe i bakteryjne.
W sybersyjskich, górskich wioskach do dzisiaj parze nowożeńców wręcza się bukiet z rhodiola rosea, aby zapewnił im płodność i narodzenie zdrowych dzieci. W Azji Środkowej napar z tej rośliny uważany był jako najskuteczniejszy środek na przeziębienie i grypę. Z kolei mongolscy lekarze zalecali go w przypadku nowowtowór i gruźlicy płuc.
Współczesna nauka potwierdziła jego działanie i obecnie uprawia się go w celach medycznych. Wykorzystuje się kłącze różeńca wraz z korzeniami, ponieważ ta część rośliny magazynuje najwięcej cennych substancji aktywnych.
Różeniec górski – co zawiera?
Badania fotochemii nad korzeniem różeńca górskiego wykazały, że zawiera wiele substancji i związków chemicznych:
- tyrozol – główny składnik bioaktywny oraz jego glukozydy, związki wykazujące właściwości antydepresyjne, przeciwzapalne i stymulujące układ nerwowy,
- rozawiny (pochodne alkoholu cynamonowego), czyli rozawina, rozyna i rozaryna,
- pochodne fenyloetanolu,
- flawonoidy,
- monoterpeny,
- trójterpeny,
- kwasy fenolowe.
Rożnorodność gatunkowa różeńca, a także jego miejsce pochodzenia mają duży wpływ na zmienność fitochemiczną byliny. Cały czas prowadzone są badania nad związkami zawartymi w tej roślinie. Wyżej wymieniona została tylko część ze 140, które do tej pory zostały odkryte.
Różeniec górski – działanie
Dawniej roślina ta zabierana była przez podróżników i myśliwych na długie podróże, aby w razie potrzeby dodać sobie energii i siły. Jak działa różeniec górski?
Poprawia pamięć i koncentrację
Roślina ta wzmacnia mózg i zwiększa przepuszczalność bariery krew-mózg, a także powoduje wzmożone uwalnianie neuroprzekaźników. Dzięki temu poprawia funkcjonowanie kory mózgowej. Rożenieć górski stymuluje neurotransmitery i pozytywnie wpływa na pamięć i procesy poznawcze. Wykazuje działanie przeciwutleniające, dzięki czemu chroni układ nerwowy oraz zapewnia jego prawidłowe funkcjonowanie.
Działanie adaptogenne
Adaptogenem nazywa się substancję, która poprawia zdolność reakcji organizmu na czynniki stresujące i pozwala dostosować się do różnych warunków środowiskowych. Oprócz tego powinna wspomagać odporność organizmu i nie zakłocać jego właściwego funkcjonowania, a także nie wykazywać działania toksycznego. Wszystkie wyżej wymienione kryteria spełnia właśnie rożenieć górski.
Poprawa wydolności fizycznej
W przypadku sportowców suplementacja różeńcem górskim korzystnie wpływa na poprawę kondycji fizycznej w trakcie ćwiczeń. Wynika to z utrzymywania ATP, czyli głównego źródła energii na optymalnym poziomie. Roślina ta wpływa również na skrócenie okresu regeneracji organizmu po wzmżonych ćwiczeniach fizycznych. Ekstrakt z różańca górskiego zmniejsza także poziom białka CRP, będącego wskaźnikiem stanu zapalnego, który pojawia się zawsze po intensywnym wysiłku fizycznym. Ponadto chroni mięśnie w trakcie ćwiczeń oraz zmniejsza ryzyko ich uszkodzenia.
Odporność na stres
Długotrwałe narażenie na stres przyczynia się do zmian w pracy ośrodkowego układu nerwowego, które mogą mieć trwały charakter. Najczęściej są to:
- zmniejszenie poziomu serotoniny,
- zaburzenia wydzielania kortyzolu,
- zmniejszenie wrażliwości układu nerwowego na zewnętrzne czynniki.
Roślina ta wpływa na poprawę odporności na stres przez podniesienie stężenia serotoniny. Oprócz tego reguluje tempo wyrzutu hormonów w stresowej sytuacji, a także chroni układ krążenia.
Choroba Alzheimera
W ostatnich latach trwają badania nad wykorzystaniem właściwości tej rośliny w leczeniu wielu chorób, w tym choroby Alzheimera. Bylina ta zawiera salidrozyd – substancję, która ochrania komórki nerwowe przed stresem oksydacyjnym. To chroni neurony przed śmiercią, która powoduje powstawanie chorób neurodegradacyjnych.
Tarczyca
Adaptogeny, do których zaliczany jest różeniec górski pozytywnie wpływają na pracę tarczycy i w naturalny sposób pomagają jej w lepszej pracy. Ponadto bylina ta pośrednio wpływa na jej funkcjonowanie poprzez redukcję stresu i bezsenności, które negatywnie wpływają na wydzielanie hormonów przez tarczycę.
Odchudzanie
Badania wykazały, że stosowanie różeńca górskiego może skutecznie wspomóc utratę zbędnych kilogramów. Rhodiola rosacea powoduje uwolnienie tkanki tłuszczowej, co jest jednym z kluczowych procesów, które poprzedzają utratę wagi. Różeniec przyspiesza także spalanie tłuszczu w organizmie. Z tego względu połączenie tego ziela z dobrze zblinasowaną dietą oraz systematycznymi ćwiczeniami, przyspieszy efekty odchudzania.
Choroba Hashimoto
Przez regulację hormonów produkowanych przez tarczycę, rhodiola rosacea pomaga w leczeniu jej zaburzeń. W przypadku choroby Hashimoto, kiedy ilość produkowanych hormonów przez tarczycę nie jest wystarczająca, pobudza ją do wzmożonej pracy, wyrównując istniejące niedobory. Roślina jest skuteczna w profilaktyce tego schorzenia, którego jedną z głównych przyczyn jest stres.
Inne działanie rhodiola rosacea to:
- zmniejsza ryzyko wystąpienia arytmii serca i reguluje ciśnienie krwi oraz działa ochronnie na ten organ,
- zmniejsza uczucie senności i zwiększa motywację do nauki,
- poprawia samopoczucie,
- zwiększa libido,
- łagodzi objawy depresji i nerwicy,
- zmniejsza bóle głowy i napięcie mięśni,
- wspiera pracę układu rozrodczego,
- pozwala utrzymać optymalny poziom cukru we krwi, poprzez wzrost wrażliwości komórek na insulinę,
- zmniejsza skutki uboczne po chemioterapii,
- chroni organy układu pokarmowego przed toksynami – zwłaszcza wątrobę,
- normalizuje płyn prostaty,
- wzmacnia naturalną odporność organizmu.
Różeniec górski – wskazania
W celu poprawy kondycji zdrowia, polecany jest dla każdego, jednak w szczególności dla osób, które:
- mają słabą pamięć, problemy z koncentracją i uczeniem się,
- są podatne na stres,
- wyczerpane psychicznie i fizycznie,
- cierpią na chroniczne zmęczenie,
- mają obniżony nastrój,
- pracują umysłowo,
- uprawiają sporty,
- mają niską odporność.
Rhodiola rosacea – dawkowanie
W przypadku różeńca górskiego zalecane dawkowanie wynosi od 300 do 600 miligramów jednorazowo. Dawka dzienna nie powinna przekraczać 1000 miligramów. Suplementy z ekstraktem różeńca najlepiej przyjmować w porannych lub popołudniowych godzinach, ponieważ wykazuje delikatne działanie pobudzające.
Pierwsze efekty można zauważyć już po 2-3 tygodniach przyjmowania preparatu. Na początku poprawia się koncentracja i szybkość postrzegania audiowizualnego oraz zwiększa się efektywność nauki.
Wysokiej jakości ekstrakt różeńca górskiego gwarantuje marka Olimp. Kupisz tutaj. Kliknij
Różeniec górski – jak długo stosować?
Rhodiola rosacea uważana jest za bezpieczną roślinę, którą można stosować z powodzeniem w krótko i średnioterminowej perspektywie – od kilku tygodni, nawet do kilku miesięcy. Nie ma konkretnych badań naukowych dotyczących maksymalnego okresu przyjmowania różeńca bez skutków ubocznych. Istnieją jednak wstępne badania, które sugerują że najlepiej stosować go przez okres od 6 do 10 tygodni.
Rhodiola rosacea – skutki uboczne
Efekty uboczne wynikające ze stosowania różeńca górskiego występują rzadko, a jeśli pojawia się, są zwykle łagodne. Należy do nich bezsenność, ucisk w klatce piersiowej, drażliwość oraz podwyższone ciśnienie krwi. Nie wykazano wpływu różeńca górskiego na inne suplementy lub leki.
W niektórych przypadkach (sporadycznie) może zdarzyć się przedawkowanie tej byliny, objawiające się m. in. kołataniem serca, drażliwością oraz nadmiernym pobudzeniem.
Doskonała relacja jakości do ceny. Sprawdź. Kliknij
Różeniec górski – przeciwskazania
Tak jak w przypadku każdego innego preparatu, również suplementy zawierająca tą roślinę w składzie nie są wskazane dla wszystkich osób bez wyjątku. Do przeciwwskazań należy ciąża oraz okres karmienia piersią. Takiego preparatu nie powinny także przyjmować dzieci do 12 roku życia. Szczególne przypadki związane za stanem zdrowia, np. istniejące choroby lub przyjmowanie leków, najlepiej skonsultować z lekarzem.
Różeniec górski – suplementy
Preparaty bazujące na tej bylinie występują w różnej formie, np. tabletki czy proszek do zaparzania. Istnieje także nalewka z różeńca górskiego. Najwygodniejszą formą zdecydowanie się tabletki, których liczbę należy przyjmować zgodnie z zaleceniami producenta. Jednak aby w pełni wykorzystać dobroczynne działanie różeńca górskiego na organizm, najlepiej wybrać renomowany sklep z suplementami diety, taki jak np.www.swiatsupli.pl który ma dobre opinie i wysokiej jakości preparaty w swojej ofercie.
Różeniec górski to jedna z roślin, które zasługują na szczególną uwagę, ze względu na szereg dobroczynnych właściwości na ludzki organizm. Właśnie z tego względu warto pomyśleć nad wprowadzeniem go do diety. Zyskają na tym szczególnie sportowcy, ale polecany jest w zasadzie dla każdego.
