Beta-karoten, czyli prowitamina A to związek, który odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu. Znajdziemy go w kilku produktach żywnościowych, szczególnie warzywach i owocach, a jego odpowiednie spożycie gwarantuje zdrowie i szybkie opalanie. Jest szczególnie ceniony przez Panie, które chcą przez cały rok cieszyć się niezwykłą opalenizną. Jakie są właściwości beta karotenu, gdzie występuje oraz jak wygląda jego dawkowanie? Dowiesz się z artykułu poniżej.
Beta karoten – co to za związek?
Beta karoten to związek chemiczny, który zaliczany jest do grupy karotenoidów. Jego cząsteczka składa się z 40 atomów węgla i 56 atomów wodoru. Beta karoten jest słabo rozpuszczalny w wodzie, natomiast świetnie rozpuszcza się w tłuszczach. Co istotne, jest naturalnym barwnikiem koloru żółto-pomarańczowego. To szalenie istotny związek dla funkcjonowania organizmu człowieka. Posiada silne właściwości przeciwutleniające oraz chroni skórę przed promieniami UV. Jest również niezbędny do utrzymania zdrowia oczu i układu sercowo-naczyniowego.
Beta karoten właściwości
Betakaroten to związek, który odkłada się w skórze, gdzie jest magazynowany. Zachodzi tam proces produkcji melaniny, czyli barwnika skóry. To związek, który chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych, dodatkowo działa antyoksydacyjnie dzięki temu zmniejsza ryzyko występowania chorób nowotworowych, a także hamuje ich rozwój. Wśród pozytywnego oddziaływania beta-karotenu na choroby nowotworowe wymienia się: raka jamy ustnej, raka krtani, raka przełyku oraz raka pęcherza moczowego. Wiele badań wskazuje również, że beta karoten łagodzi skutki uboczne chemioterapii i radioterapii. Prowitamina A to również idealny wymiatacz złego cholesterolu, dzięki temu zmniejsza ryzyko udaru mózgu, zawału serca czy miażdżycy. Niewątpliwą zaletą przyjmowania i odpowiedniej podaży beta karotenu jest oddziaływanie na wzrok. Jest szczególnie polecany osobom mającym problemy z widzeniem po zmroku. Zapobiega także zwyrodnieniom plamki żółtej, co szczególnie dotyczy osób starszych. Jego odpowiednie dawki chronią również przed uszkodzeniami soczewki, a także zaćmą. Zapobiegają wystąpieniu zespołu suchego oka. Co istotne, beta-karoten pozytywnie wpływa na skórę i opóźnia procesy starzenia się organizmu. Związek ten wykazuje również działanie chroniące organizm przed skutkami stresu oksydacyjnego, zapobiega bronchitowi i rozedmie płuc, a dodatkowo wspiera układ immunologiczny.
Objawy niedoboru beta-karotenu
Niedobory beta-karotenu manifestują się kilkoma objawami, wśród których wyróżnia się:
- suchość w gardle
- problemy ze wzrokiem
- łamliwość paznokci
- sucha i szorstka skóra
- wypadanie włosów
Bardzo ważne jest, aby w przypadku wystąpienia takich objawów zwiększyć podaż beta-karotenu w diecie lub pomyśleć o suplementacji.
Beta karoten w żywności – gdzie występuje?
Beta karoten to związek, który wielu osobom kojarzy się jedynie z marchewką. Występują jednak w wielu pomarańczowych owocach oraz tych żółtych, czerwonych i zielonych. Znajdziemy go w:
- marchwi
- pomarańczach
- suszonych i świeżych morelach
- melonie
- jarmużu
- natce pietruszki
- suszonych śliwkach
- brzoskwiniach
- szczypiorku
- szczawiu
- dyni
- papryce
- pomidorach
- fasoli szparagowej
- wiśniach
- agreście
- cykorii
- arbuzie
- brokułach
- sałacie
Co ważne, beta karoten znajdziemy również w serach żółtych, a także serze feta. Występuje również w wątróbce i orzechach włoskich, laskowych i pistacjach.
Beta karoten na opalanie – czy warto?
Beta-karoten i jego cenne właściwości to idealny sposób na zyskanie pięknej opalenizny latem. Ze względu na odkładnie się tego związku w skórze, możliwe jest dużo szybsze zyskanie opalenizny i przedłużenie jej trwałości. Dodatkowo skóra wygląd wyjątkowo pięknie, ze względu na efekt przyciemnienia. Co istotne, nie ma konieczności mocnej ekspozycji na słońce. Nie wiele osób wie, że beta-karoten chroni również skórę przed promieniami UV i poparzeniami słonecznymi. Oczywiście, warto jest stosować również filtry przeciwsłoneczne. Beta karoten idealnie chroni skórę przed przebarwieniami i plamami posłonecznymi. Jest również idealną ochroną skóry przed starzeniem, co często może być związane z nadmiernym promieniowaniem UV.
Beta karoten tabletki – kiedy warto je przyjmować?
Tabletki z beta karotenem pozwalają na uzyskanie nieskazitelnej i pięknej opalenizny. Dodatkowo ich stosowanie gwarantuje ochronę słońca przed promieniowaniem UV i uszkodzeniami skóry z tym związanymi. Jak wiadomo, słońce przyśpiesza procesy starzenia, a przyjmowanie beta karotenu pozwala na powstrzymanie powstawania zmarszczek i zmiany jędrności skóry. Beta karoten umożliwia również ochronę oczu i zapobiega problemom z widzeniem po zmroku.
Beta karoten tabletki zaleca się przyjmować osobom narażonym na niedobory:
- z nadwrażliwością słoneczną
- przy problemach ze wzrokiem o zmierzchu
- przy problemach z obniżoną odpornością
- u osób na dietach redukcyjnych
- u kobiet, które stosują doustną antykoncepcje
Beta karoten efekty
Świetny wpływ na organizm beta karotenu można zaobserwować niedługo po rozpoczęciu suplementacji. Ważne jest, aby przez cały rok jego poziom był odpowiedni, dzięki temu latem możemy cieszyć się opaloną i zdrową skórą. Opalanie będzie przebiegało dużo szybciej przy lekkiej ekspozycji na słońce. Co istotne, beta karoten pozwoli również na utrzymanie odpowiedniego poziomu cholesterolu, a także oczu w pełnym zdrowiu. Wpłynie również pozytywnie na układ krwionośny, układ odpornościowy i wygląd skóry, włosów oraz paznokci.
Beta karoten dawkowanie
Beta karoten to suplement, który powinien być stosowany krótkotrwale. Niestety ze względu na różnorodne produkty wytwarzane przez wiele firm, trudno jest powiedzieć, jakie powinno być dawkowanie. Nie istnieją również zalecenia odnośnie rekomendowanego dziennego spożycia.
Dzienne dobowe zapotrzebowanie na beta-karoten to około 6 mg na dobę dla dorosłego człowieka.
Beta karoten skutki uboczne
Nadmierne spożycie beta karotenu lub jego przyjmowanie w formie suplementów może prowadzić do bólu brzucha, biegunki, a także żółtego zabarwienia skóry. Co istotne, żółtaczka mija po odstawieniu beta-karotenu. Pamiętajmy, że beta karotenu nie powinny przyjmować osoby z niewydolnością wątroby i nerek.
Beta karoten w ciąży
W ciąży nie powinno się przyjmować suplementów z beta-karotenem, natomiast nie ma potrzeby ograniczania produktów bogatych w ten związek. Organizm wytworzy z beta-karotenu tyle witaminy A ile potrzebuje, dlatego nie ma ryzyka jej przedawkowania i toksyczności.
Beta karoten w kosmetyce
Beta karoten przyjmowany doustnie wykazuje działanie odmładzające, dzięki czemu skóra wygląda wyjątkowo pięknie. Związane jest to to z jego właściwościami pobudzającymi produkcję włókien kolagenowych, dzięki czemu nie ma ryzyka powstawania zmarszczek. Pozwala również na odbudowę już zniszczonych włókien kolagenowych. Ze względu na ochronę skóry przed promieniowaniem UV beta karoten zapobiega procesom fotostarzenia się skóry.
Wiele badań nad beta karotenem wykazało iż jest to związek, który wspomaga pielęgnacje cery skłonnej do trądziku. Normalizuje pracę gruczołów łojowych oraz zmniejsza ryzyko pojawiania się wyprysków i krost. Co ważne, związek ten wykazuje działanie wspomagające pielęgnacje skóry głowy i włosów, szczególnie z łysieniem plackowatym i łojotokiem.
Jak widać prowitamina A jest niezwykle ważnym składnikiem w organizmie człowieka, dlatego należy zadbać o jej odpowiednią podaż w diecie.