O jednej części ciała ostatnio zrobiło się bardzo głośno, mianowicie wyrażenie “dawać w szyję” mocno zyskało na popularności. Nie do śmiechu jest jednak osobom, które nie dają w szyję, a pomimo tego zmagają się z jej bólem. Ból szyi może mieć mnóstwo przyczyn. Najczęściej jest konsekwencją przeciążenia i nadmiernego napięcia na skutek wielu godzin spędzonych przed komputerem lub przez zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa szyjnego. Urazy odcinka szyjnego nierzadko kończą się bólem. Ból szyi może powodować również nowotwór. Przedstawiamy, o czym mogą świadczyć bóle szyi z różnych stron, a dodatkowo wskazujemy, jak wygląda diagnostyka i rekomendowane sposoby leczenia.
Ból szyi – najczęstsze przyczyny
Ból szyi występuje bardzo często w społeczeństwie. Przyjmuje się, że dotyka nawet 30-50% populacji. Co więcej, aż 15% społeczeństwa może zmagać się z przewlekłym bólem szyi, czyli trwającym przez okres wynoszący co najmniej 3 miesiące. Wiele osób dostrzega, że występuje on konkretnym miejscu, np. ból szyi z prawej strony lub ból szyi z lewej strony. Najczęściej ból szyi powodują:
- wykonywanie czynności, które opierają się na powtarzalnych ruchach w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa,
- konieczność utrzymywania głowy w jednej pozycji,
- czynności, które wymagają nadmiernego zgięcia odcinka szyjnego kręgosłupa,
- uraz w okolicy szyi lub barku,
- palenie papierosów, ponieważ dym tytoniowy posiada negatywny wpływ na gęstość mineralną i masę tkanki kostnej,
- wykonywanie pracy w nieustannym stresie,
- siedzący tryb życia,
- występowanie dolegliwości bólowych w dolnym odcinku kręgosłupa.
Ból szyi z przodu najczęściej spowodowany jest przez stany zapalne gardła, ucha, krtani lub jamy ustnej.
Szyja jest miejscem szczególnie narażonym na przewianie, czyli działania zimnego powietrza na okolice szyi. Najczęściej dochodzi do niego w trakcie podróży samochodem z osuniętą szybą lub po kąpieli. Ból szyi z tyłu może być konsekwencją ekspozycji na nadmuch klimatyzacji. Na ból szyi szczególnie narażone są osoby po 40 roku życia, choć przewianie może dotknąć każdego.
Ból szyi a zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego
Zwyrodnienie stawów kręgosłupa najczęściej występuje w jego dwóch odcinkach – szyjnym i lędźwiowym. Ta choroba jest powiązana ze zwężeniem przestrzeni międzykręgowych, co postępuje wraz z wiekiem, a także jest spowodowane przez przeciążenia, które doprowadzają do uszkodzeń krążków międzykręgowych (dysków). Występuje wówczas niefizjologiczny, wzajemny ucisk na krawędziach poszczególnych kręgów. W konsekwencji w tych miejscach zaczynają narastać wyrośle kostne (osteofity). Następnie dochodzi do zwężenia otworów międzykręgowych kręgosłupa i następuje ucisk na przechodzące nerwy rdzeniowe. W rezultacie pacjent odczuwa bardzo silny ból szyi, który nasila się w trakcie wykonywania ruchów. Może on być jednostronny, np. ból szyi z prawej strony lub z lewej strony.
Innymi objawami, które towarzyszą zwyrodnieniu kręgosłupa szyjnego są mrowienie, drętwienie, osłabienie siły mięśniowej w miejscach, które są zaopatrywane przez uciskane nerwy. Leczenie tej przypadłości może mieć charakter wielopoziomowy, np. niefarmakologiczne (kinezyterapię), farmakoterapię (leki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne), a także w określonych przypadkach uzasadniona jest interwencja chirurgiczna.
Ból szyi a dyskopatia szyjna
Dyskopatia szyjna cechuje się powstaniem uwypuklenia lub powstaniu przepukliny krążka międzykręgowego, co skutkuje uciskiem i podrażnieniem korzeni rdzeniowych. Charakterystyczne są silne dolegliwości bólowe w obrębie szyi, które promieniują aż do rąk. Równolegle osłabieniu ulega siła mięśniowa i zmniejsza się czucie w obrębie kończyn górnych, co skutkuje również ograniczeniem ruchomości głowy. Występujący ból szyi z boku jest w pełni zależny od lokalizacji zmiany.
W przypadku mało zaawansowanych zmian dyskopatii szyjnej, zalecana jest fizjoterapia i farmakoterapia. W zaawansowanym stadium konieczne jest usunięcie chorego krążka międzykręgowego i zastąpienie go właściwym implantem.
Naciągniecie, naderwanie mięśni szyi
Ból szyi nierzadko jest powodowany przez naciągnięcie lub naderwanie mięśnia czworobocznego. Może być to konsekwencja urazu bezpośredniego lub przeciążeniowego naciągnięcia, naderwania mięśnia czworobocznego grzbietu. Występują wówczas dolegliwości bólowe towarzyszące zarówno czynnym jak i biernym ruchom szyi, mogą one promieniować w kierunku łopatek. W przypadku tego schorzenia utrudnione jest przekręcanie głowy w kierunku przeciwnym do dolegliwości bólowych. Lokalizacja bólu jest zależna od mechanizmu urazu, może występować z prawej lub lewej strony. Leczenie opiera się na unieruchomieniu szyi w miękkim kołnierzu ortopedycznym, a także przeprowadzeniu rehabilitacji ruchowej po ustąpieniu objawów.
Ból szyi a choroby tarczycy
W przypadku niektórych schorzeń tarczycy mogą występować dolegliwości bólowe, które zlokalizowane są na szyi. Osoby zmagające się z ostrym infekcyjnym zapaleniem tarczy często odczuwają ból, który promieniuje w kierunku uszu lub gardła. W badaniu fizykalnym wyczuwalne są małe, asymetryczne i tkliwe wole. Często występuje także gorączka, dysfagia lub rumień skóry tuż nad tarczycą. W takiej sytuacji rekomendowane jest wykonanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej i dostosowanie antybiotykoterapii.
Ponadto, ból tarczycy może być konsekwencją:
- podostrego zapalenia tarczycy de Quervaina,
- rozwoju nowotworu złośliwego gruczołu tarczowego,
- krwawienia w kierunku torbieli tarczycy,
- innego zapalenia tarczycy.
Ból szyi po spaniu
Pojawiający się ból szyi po spaniu jest częstą przypadłością u osób, które śpią w nieodpowiedniej pozycji. Może go powodować także spanie na niewygodnej poduszce lub źle dobranym materacu. Jest to objaw, który powinien nakłonić do zmiany warunków snu. Przede wszystkim przed snem należy przewietrzyć pomieszczenie. Zakup dobrego materaca i poduszki to najlepsza inwestycja w swoje zdrowie. W czasie snu organizm powinien się zregenerować, dlatego budzimy się z dobrym samopoczuciem. Jeżeli rano odczuwalny jest ból karku, to warto przeanalizować swoje nawyki i warunki, aby je jak najszybciej zmienić.
